Muhandislik tizimlarini boshqarish
“Mashinalardan foydalanish va ta’mirlash” kafedrasi 1937 tashkil etilgan.
1938 yildan “Mashinalardan foydalanish” kafedrasi nomi bilan atalgan.
Keyinchalik kafedraning nomi “Mashina traktor parkidan foydalanish” kafedrasi
nomiga o‘zgartirilgan. Kafedra tashkil topgan ilk davrlarida dotsent V.E.Konkov
boshqargan. V.E.Konkov kafedraga 1951 yilga qadar rahbarlik qildi. O‘sha
yillari kafedrada institutning birinchi qaldirg‘ochlaridan biri - M.S.Lutsenko
faoliyat olib borar edi. U 1960 yili nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi
va dotsent ilmiy unvonini oldi, hamda kafedraga mudir qilib saylandi. M.S
Lutsenko kafedrani 1967 yilgacha boshqarib kelgan. Urush yillaridan keyin muhim
ahamiyatga ega bo‘lgan voqealardan biri - dotsent V.E.Konkov xamda katta
o‘qituvchi M.S.Lutsenkolarning qator ilmiy izlanishlari asosida chop
etilgan “комплексная механизация хлопководства» nomli kitobi bo‘ldi. 1950
yillarda kafedra faoliyatining rivojlanishi, ish hajmining oshganligi sabali
kafedraga texnika fanlari nomzodi M.I.Landsman va keyinchalik Toshkent
irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti
TIQXMMI bitiruvchilaridan N.A.Jelnov, M.N.SHarapov, A.I.Korsunlar
kafedraga ishga qabul qilingan. O‘sha yillarda kafedrada aspirantura
bitiruvchilaridan T.M.Musaev va V.P.Grudsinlar o‘qituvchi sifatida ilk
faoliyatlarini boshlaganlar. 1967 yil dekabr oyida kafedra mudiri
lavozimiga dotsent M.I.Landsman saylanadi. U raxbarligi davrida kafedradagi
ilmiy ishlarga e’tiborni kuchaytirdi. Shu yillar ichida o‘qituvchilardan
M.Anarkulov, Z.Yusupov, F. Dadabaev, SH.Urdievlar va laboratoriya mudiri
S.Aliqulovlar nomzodlik dissertatsiyalarini himoya qilganlar. O‘sha vaqtlarda
kafedrada 13 ta o‘qituvchidan 10 tasi nomzodlik darajasiga ega bo‘lgan edilar.
1984 yildan kafedraga dotsent F.Q.Dadabaev mudir etib saylanadi. Kafedra
xodimlaridan SH.U.Yuldashev 1981 yilda, A.I.Korsun 1983 yilllarda doktorlik
dissertatsiyalarini himoya qilganlar va shu yili Sh.U.Yo‘ldashev “Mashinalar
remonti” kafedrasiga kafedra mudiri lavozimiga saylandi. 1995-2002
yillarda “Mashina traktor parkidan foydalanish” kafedrasini dotsent
S.S.Sulaymonov boshqargan. 2002 yildan “Mashinalar remonti” va “Mashina
traktor parkidan foydalanish” kafedralari birlashtirilib “Mashina traktor
parkidan foydalanish va ta’mirlash” kafedrasi tashkil topadi va unga dotsent
E.T.Farmonov mudir bo‘lib saylandi. 2004 yildan Vazirlar Maxkamasining
qaroriga asosan Qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash fakulteti Toshkent Davlat
agrar universitetiga o‘tkazilishi munosabati bilan universitetda bu
kafedra “Qishloq xo‘jaligi mashinalari” kafedrasi bilan birlashtirilib “Qishloq
xo‘jaligi mashinalaridan foydalanish va ta’mirlash” kafedrasi tashkil topadi va
unga dotsent O.O‘rinboev mudir etib saylanadi. 2005-2010 yillarda dotsent
D.Alijanov, 2010-2012 yillarda professor B.P.Shaymardonovlar kafedrani
boshqargan. 2012 yil kafedra ikkiga ajraldi, uning asosida “Qishloq
xo‘jaligi mashinalari” va “Mashina traktor parkidan foydalanish va texnik
servis” kafedralari tashkil topdi. “Mashina traktor parkidan foydalanish va
texnik servis” kafedrasiga kafedra mudiri lavozimiga dotsent R.Xalilov
saylandi. 2017 yil may oyida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining № 3003
Qaroriga asosan Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash
muxandislari instituti tashkil etildi va undagi Qishloq xo‘jaligini
mexanizatsiyalash fakulteti tarkibida «Mashinalardan foydalanish va ta’mirlash»
kafedrasi tuzildi va kafedra mudiri lavozimiga dotsent A.K.Igamberdiev
saylandi. Kafedramizda jami 9 ta professor-o‘qituvchi va hodimlar bo‘lib, shu
jumladan, 7 ta dotsent (1 ta o‘rindosh), 2 ta assistent lavozimlarida faoliyat
olib bormoqda. Kafedra nomi 2023-yil fevral oyida “Muhandislik tizimlarini boshqarish” nomiga almashdi.
Kafedra xodimlari
Berdimuratov Paraxat Tajimuratovich
texnika fanlari bóyicha falsafa doktori, Dotsent
+99871-237-05-86
Fakultet
O'qitiladigan fanlar
№ | Fanning nomi | Fan haqida qisqacha ma'lumot |
---|---|---|
1 | Diagnostika va texnik servis vositalari | «Diagnostika va texnik servis vositalari» fani talabalarning nazariy
bilimlari, amaliy ko‘nikmalari, qishloq xo‘jalik texnikalarida hosil bo‘ladigan nuqsonlarni aniqlash, eyilgan detallarni tiklash hisobiga ularning
ishonchliligini va texnik resursini
oshirishning hozirgi holati va istiqbollaridagi texnik taraqqiyotda mavjud muammolar va ularni hal qilish yo‘llari,
foydalanish jarayonida mashinalarning buzilishlar oqimi va ularni ishonchliligini baholashning matematik-statistik usullari,
ishonchlilikning taqsimot qonunlarini tanlash va texnik – iqtisodiy
ko’rsatkichlarini oshirish ishlarini tashkillashtirish texnologiyalariga
uslubiy yondashuv hamda ilmiy dunyoqarashini shakllantirish vazifalarini
bajaradi. |
2 | Soha muhandislik tizimlari | Tаlаbаning soha
muhandislik tizimlari to’g’risidа to’liq mа’lumоtgа egа bo’lishi, o’quv
jаrаyonining аsоsiy shаkllаri, mаtеriаllаrni o’zlаshtirish vа bаhоlаshning
yangi mеzоnlаri, tаlаbаlаrning huquq vа mаjburiyatlаri, jаmоаtchilik ishlаri,
ilmiy tаdqiqоt ishlаri, ishlаb chiqаrish jаrаyoni vа ulаrni turlаri vа
аmаliyotlаr o’tish, yangi tехnikа vа tехnоlоgiyani tаdbiq qilish vа
rеjаlаshtirishni, mеhnаtni ilmiy tаshkil qilishni,cоhаgа оid kоrхоnаlаr vа
tаshkilоtlаrning ishlаb chiqаrish jаrаyoni vа ulаrni tаshkillаshtirish, yangi
tехnikа vа tехnоlоgiyani tаdbiq qilish vа rеjаlаshtirish, mеhnаtni ilmiy
tаshkil qilish, kоrхоnа yordаmchi хizmаti vа tехnik nаzоrаt ishlаrini qilish,
tехnikа хаvfcizligi qоidаlаri bo’yichа yеtаrlichа ko’nikmаlаrini
rivоjlаntirishdаn ibоrаtdir |
3 | Texnologik jarayonlarni mexanizatsiyalash asoslari | «Texnologik jarayonlarni mexanizatsiyalash asoslari» fani talabalarning nazariy bilimlari, amaliy ko‘nikmalari, qishloq
xo‘jaligi ishlab chiqarishidagi mexanizatsiyalashgan texnologik jarayonlar, ishlab chiqarish
jarayonlarini tashkil etishda namunaviy texnologik kartalar, mexanizatsiyalashgan ishlar texnologiyasi va mashinalari, qishloq
xo‘jaligi mahsulotlarini yig‘ishtirib olish mashinalari va texnologiyalariga uslubiy
yondashuv hamda ilmiy dunyoqarashini shakllantirish vazifalarini bajaradi. |
4 | Qishloq va suv xo’jaligida transportdan foydalanish | «Qishloq
va suv xo’jaligida transportdan foydalanish» fani talabalarni
talabalarni qishloq va suv xo‘jaligi mahsulotlarini etishtirish va ishlab
chiqarishda qo‘llaniladigan texnologiyalar va texnik vositalarni tanlash,
ulardan samarali foydalanish usullari va amalga oshirish yo‘llari, trasnport
vositalaridan foydalanishni energetik tahlil qilish usullarini, ularning maqbul
tarkibini asoslash usullarini, foydalanish ko‘rsatkichlarini aniqlash va tahlil
qilishning mohiyatini tushunishda talabalarni zarur bo‘lgan bilimlarni
o‘rgatish hamda ularni amaliyotda tadbiq etish ko‘nikmasini hosil qilishdan
iborat. |
5 | Qishloq xo‘jaligi texnik servis tizimi asoslari | “Qishloq xo‘jaligida
texnik servis asoslari” fani talabalarni nazariy bilimlar, amaliy ko‘nikmalar,
respublikamiz va xorijiy davlatlarda texnik servis, firmaviy texnik servis,
lizing va dilerlik xizmatlarining hozirgi xolati va rivojlanish istiqbollari, texnikalardan
samarali foydalanish yo‘llari to‘g‘risida tasʼavvurga ega bo‘lishi, ulardan
foydalanish va texnik xizmat ko‘rsatish jarayonlari bo‘yicha uslubiy yondoshuv
xamda ilmiy dunyoqarashini shakllantirish vazifalarini bajaradi. |
6 | Qishloq xo‘jaligida innovatsion texnologiyalardan foydalanish | Ushbu fan qishloq xo‘jaligida mashina va agregatlarni ishlatish samaradorligiga ta’sir etuvchi tabiiy ishlab chiqarish omillari, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalashtirish tizimi, namunaviy texnologik kartalarning ahamiyati, ishlab chiqarish jarayonlarining vositalari, agregatlar tuzish va samarali foydalanish asoslari, mexanizatsiyalashtirilgan ishlar - tuproqqa asosiy va qo‘shimcha ishlov berish, o‘g‘it solish, o‘simliklar urug‘i va ko‘chatlarini ekish, parvarishlash, zararkunanda va kasalliklardan himoya qilish, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini yig‘ib-terib olish jarayonlarini bajarishdagi “muammoli vaziyat”larni aniqlash, taxlil qilish, ularni bartaraf etish uchun innovatsion texnika va texnologiyalarni tanlash tartib-qoidalarini, ularga qo‘yiladigan talablar, boshqarish tizimlari, texnik-iqtisodiy va foydalanish ko‘rsatkichlarini aniqlash hamda tahlil qilish va ishlab chiqarish jarayonida qo‘llashning mohiyatini tushunishda talabalarni zarur bo‘lgan bilimlar bilan ta’minlashdan iborat. |
7 | Qishloq xo’jaligi texnikalaridan foydalanish va texnik servis | Fanni
o‘qitishdan maqsadi - fan, ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatish sohasida
qishloq xo‘jaligi texnikalariga texnik xizmat va servis ko‘rsatish jarayonlari, texnologiyalar va
texnik vositalari, ulardan samarali foydalanish, texnik xizmat va servisni
amalga oshirish vositalari, usullari, metodlari bilan bog‘liq kompleks
masalalarni yechishni taʼminlashdan iborat. Jumladan, qishloq va suv xo‘jaligi
texnikalari texnik servisi, xududiy firmaviy texnik servis tizimini
tashkillashtirish va ulardagi ishlab chiqarish bo‘limlarini loyihalashtirishga
oid yangi nazariy bilimlarni berish va ularni loyihalash-texnologik hisoblash
ishlarini bajarish bo‘yicha amaliy ko‘nikmalarni shakllantirishdan iborat. |
8 | Resurs tejamkor texnika va texnologiyalar | «Resurs tejamkor texnika va texnologiyalar» fani
talabalarning nazariy bilimlari, amaliy ko‘nikmalari, qishloq хo’jaligida resurstejamkor
texnika va texnologiyalarni qo’llash borasida yaratilgan zamonaviy -
resurstejamkor texnologiyalar, energetik vosita va ishchi mashinalarni hamda va
sohasidagi ilmiy-texnik taraqqiyot yunalishlarni resurstejamkor texnika va texnologiyalarni qishloq xo’jaligiga joriy etish, ishlab chiqarishda
maxsulot sifatini va texnik – iqtisodiy ko’rsatkichlarini oshirish ishlarini
tashkillashtirish texnologiyalariga uslubiy yondashuv hamda ilmiy
dunyoqarashini shakllantirish vazifalarini bajaradi. |
9 | Innovatsion texnika va texnologiyalardan foydalanish. | Kursning maqsadi – talabalarga qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarishda mashina-traktor agregatlardan foydalanish samaradorligini oshirish imkoniyatlari va qonuniyatlarini, ishlab chiqarish jarayonlarini tahlil qilish, muammolarni aniqlash va ularni hal etish tartib-qoidalarini, mashinalarni boshqarishning innovatsion usullarini qo‘llagan holda ishlab chiqarish vositalarini maqbul - maqsadli tarkibini shakllantirish, innovatsion texnikalar va texnologiyalarni ishlab chiqarishga qo‘llash orqali qishloq xo‘jaligi texnikalaridan samarali foydalanilishni taʼminlash bo‘yicha bilim va ilmiy dunyoqarashni shakllantirishdan iborat. Kursning vazifalari - bakalavrda qishloq xo‘jaligi mahsulotlari ishlab chiqarish texnologiyalarini bajarilishida ishlatiladigan mashina-traktor |
10 | Qishloq xo‘jaligi mashinalari ergonomikasi | Fanning maqsadi -
talabalarga qishloq xo‘jaligi traktorlari va o‘ziyurar mashinalarda operatorga
yaratilgan ish joyi sharoitlari, boshqarish jarayonida qo‘llaniladigan
vositalardan foydalanishda texnika havfsizligi bo‘yicha talablar va tadbirlar,
texnikalarda zamonaviy boshqarish va
dizayn tizimlari bilan tanishtirish orqali, ularni ilmiy va dunyoviy
qarashini shakllantirishdan iborat. |
11 | Mashinalardan foydalanish asoslari. | Kursning maqsadi talabalarga qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarish jarayonlarini bajarishda mashinalardan foydalanish samaradorligini oshirish imkoniyatlari va qonuniyatlarini o‘rgatish, ishlab chiqarish qurollarining maqbul va maqsadga muvofiq tarkibini shakllantirish hamda mashinalardan foydalanish samaradorligini oshirish, mexanizatsiyalashgan jarayonlarni bajarishda yuqori natijalarga erishish bo‘yicha bilim berish, ilmiy dunyoqarashni shakllantirish. Kursning vazifalari - resurs tejamkor ishlab chiqarish texnologiyalarini joriy etishda foydalaniladigan mashinalar unumdorligini oshirishning nazariy va amaliy tamoyillari, ularning samaradorligining nazariy asoslari, mashina-traktor |
12 | Mashina traktor agregatlari ish unumini boshqarish | «Mashina traktor agregatlari ish unumini boshqarish»
fani talabalarga texnik bilimlarning nazariy asoslarini, mashina-traktor
agregatlaridan yuqori ish unum bilan foydalanish usullarini, iqtisodiy
imkoniyatlariga moslashtirilgan ekinlarni etishtirishda yuqori intensiv va
resurstejamkor texnologiyalarni bajarishda mashinalar tizimi va ularni tanlash
tamoyillarini, mashina traktor agregatlarning energiya tejaydigan ish
rejimlarini tanlash usullarini, resurstejamkor harakatlanish usullarini
tanlashni, murakkab ishlab chiqarish jarayonlarini amalga oshirishda
mashina-traktor agregatlarning texnologik jamlanmalaridan maqbul foydalanish
usullarini, qishloq xo‘jalik ekinlarini etishtirish texnologiyalari va
mashina-traktor agregatlaridan foydalanishni energetik tahlil qilish
usullarini, mashina-traktor agregatlarining maqbul tarkibini asoslash
usullarini, ulardan foydalanish ko‘rsatkichlarini aniqlash va tahlil qilishning
mohiyatini tushunishda talabalarni zarur bo‘lgan bilimlarni o‘rgatish hamda
ularni amaliyotda tadbiq etish ko‘nikmasini hosil qilishdan iborat |
13 | Agrosanoatda texnik tizimlari servisi | Kursning maqsadi – talabalarda agrosanoatda texnik tizimlar: qishloq xo‘jaligi texnikalarini ishlab chiqarish, isteʼmolchilarga yetkazib berish, texnik xizmat ko‘rsatish va foydalanish tizimlari servisini tashkil etish bo‘yicha nazariy va amaliy bilimlarini shakllantirishdan iborat. Kursning vazifalari – talabalarga agrosanoatda texnik tizimlar: qishloq xo‘jaligi texnikalarini ishlab chiqarish, isteʼmolchilarga yetkazib berish, texnik xizmat ko‘rsatish va foydalanish tizimlari servisi faoliyatini tahlil qilish, ularning rivojlantirish yo‘nalishlari bo‘yicha bilim berish, yangi innovatsion texnika va texnologiyalar qo‘llash, istiqbollarini belgilash kabi muhandislik masalalarini yecha oladigan chuqur bilim va amaliy ko‘nikmalarni ega bo‘lishini taʼminlashdan iborat. |
14 | Qishloq xo‘jaligi va melioratsiya texnikalari marketingi | Kursning maqsadi – talabalarga marketing tushunchasi va mohiyatini, maqsadini tushuntirish, qishloq xo‘jaligi va melioratsiya texnikalar bozori marketing muhitining holatini o‘rgatish, marketing sohasini rivojlantirish bo‘yicha nazariy-amaliy bilimlarni berish, ularning ilmiy dunyoqarashini shakllan-tirishdan iborat. Kursning vazifalari – talabalarda qishloq xo‘jaligi va melioratsiya texnikalari marketingi bo‘yicha marketing maqsadlari talablarni shakllantirish va rag‘batlan-tirish, qabul qilinganligini asosliligini taʼminlash, rivojlanish konsepsiyasi, xususiyatlarini, yangi qishloq xo‘jaligi va melioratsiya texnikalari uchun raqobat bozorlarini shakllantirish usullarini, dilerlik faoliyatini o‘zaro munosabatlarini, zamonaviy servis tamoyillari to‘g‘risida tasavvurga ega bo‘lish bo‘yicha yo‘nalish ixtisosligiga mos bilim, ko‘nikma va malakalarni shakllan-tirishdan iborat. |
15 | Qishloq xo‘jaligi va melioratsiya texnikasi diagnostikasi va texnigi xizmat | Kursning maqsadi – talabalarga qishloq xo‘jaligi va meliorativ texnikalarni bo‘laklarga ajratmasdan uning texnik holati va nosozliklari sabablarini eng kam vaqt va mehnat sarfi bilan aniqlash, ularning servisini tashkillashtirish, diagnostika texnologiyalari va texnik vositalaridan samarali foydalanish uslublari va ular bilan bog‘liq kompleks masalalarni yechishni taʼminlash bo‘yicha bilimlar berishdan iborat. Kursning vazifalari – talabalarga qishloq xo‘jaligi va meliorativ texnikalarga texnik tashxis va servis jihozlari va vositalaridan foydalanish, sinash usullarini, texnik servis korxonalari faoliyati va jarayonlarini tahlil qilish, texnologik shakllantirish, loyihalash, axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish va uning rivojlantirish istiqbollari kabi muhandislik masalalarini yecha oladigan chuqur bilim va amaliy ko‘nikmalarni shakllantirishdan iborat. |
16 | Mexanizatsiyalashgan ishlarning texnik ta’minoti | «Mexanizatsiyalashgan ishlarning texnik ta’minoti» fani talabalarni
qishloq va suv xo‘jaligi mahsulotlarini etishtirish va ishlab chiqarishda
qo‘llaniladigan texnologiyalar va texnik vositalarni tanlash, ulardan samarali
foydalanish usullari va amalga oshirish yo‘llari, trasnport vositalaridan
foydalanishni energetik tahlil qilish usullarini, ularning maqbul tarkibini
asoslash usullarini, foydalanish ko‘rsatkichlarini aniqlash va tahlil
qilishning mohiyatini tushunishda talabalarni zarur bo‘lgan bilimlarni
o‘rgatish hamda ularni amaliyotda tadbiq etish ko‘nikmasini hosil qilishdan
iborat. |
Boshqa ma'lumot
Veb-sayt: http://acm.tiiame.uz/oz/page/mft-tarixi
Kafedra mudiri: Berdimuratov Paraxat Tajimuratovich
Qabul kunlari: None